Tbilisi
Tbilisi amministrazioni | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
თბილისი | |||||||||
| |||||||||
Stato: | ![]() | ||||||||
Coordinate: | 43°55′55.73″N 12°26′55.2″E / 43.932147°N 12.448668°E | ||||||||
Altitudine | 78 - 115 m s.l.m. | ||||||||
Superficie | 726 km² | ||||||||
Crestiàne | 1,152,500 (2010) | ||||||||
Denzetà | 1,587.5 ab./km² | ||||||||
Prefisso tel | +995 32 | ||||||||
Sinnache | Giorgi Ugulava | ||||||||
Site istituzionale | www.tbilisi.gov.ge | ||||||||
Tbilisi (jndr'ô georgiane თბილისი) jè 'a capitale ed 'a cchiù granna cetate (1.260.000 crestiáne) d'a George, già capitale d'a RSS Georgiane e d'a RSSF Transcaucasiche. 'U nome jè quacche vote scritte jndr'à lle forme Tiflis, Tiblisi o pure Tbilissi.
StorieCange
'A cetate jè state funnate jndr'ô V sèchele da 'u Re Georgiane Vakhtang I Gorgasali (452-502) e jè devendate capitale 'nu sèchele cchiù nnande.
SciugrafijeCange
Tbilisi jè attraversate da 'u jume Mtkvari (mègghie canosciute cu 'u nome turche Kura), e cunde 1.260.000 crestiáne.
CultureCange
Jè 'u cchiù granne cindre storeche, culturale ed economeche d'a repubbleche de George, cunde ad 'u soje 'nderne 'a sede de le seguènde istituziune:
- Accademie Georgiane de le Scienze
- Università de State de Tbilisi
- Università Medica d'a George
- Università Agrarie d'a George
- Università Tecneche d'a George
- Università Pedagoggeche de State de Tbilisi
- Conzervatorie de State de Tbilisi
- Banghe Naziunale d'a George
- Bibbliotèche Naziunale Pubbleche d'u Parlamènde Georgiane
Gallerie fotografecheCange
- Avlabari church, Tbilisi (1).jpg
EconomijeCange
Tbilisi jè 'nu pole 'ndustriale (meccaniche, tessile, alimendàre, distillerie) e de le comunecazziùne.
PolìtecheCange
Sinnache de Tbilisi da 'u 1992:
- Otar Litanishvili (1992-1993)
- Konstantine Gabashvili (1993)
- Nikoloz Lekishvili (1993-1995)
- Badri Shoshitaishvili (1995-1998)
- Ivane (Vano) Zodelava (1998-2004)
- Zurab Tchiaberashvili (2004-2005)
- Giorgi (Gigi) Ugulava (2005-ôsce a die)
TrasporteCange
'A cetate jè dotate de 'nu aeropuèrte 'ndernaziunale e jè ad 'u cindre de le arterie stradale e ferroviarie naziunale. Tbilisi cunde, a levèlle urbane, 'na rezze de metropolitane[1] e une tranviarie. 'U metrò jè cumbrese da 3 linee:
- Linee 1 (russe) "Gldani-Varketili" (Ahmetelis Teatri-Varketili)
- Linee 2 (verde) "Saburtalo" (Važa Pshavela-Vagzlis Moedani) cu 'nu picche tratte jndr'à fase de quagghamènde 'mbrà Važa Pshavela ed Universiteti
- Linee 3 (azzurre) jndr'à fase de quagghamènde jndr'à tratte Rustaveli-Vazisubani, jndr'à pruggettaziune d'a zone nord d'a cetate a Rustaveli.
Pe approfondimende, 'ndruche 'a vôsce Metropolitane de Tbilisi. |
SportCange
'A squadre georgiane cchiù famuse jè quèdde calcisteche d'a Dinamo Tbilisi, ce hagghie vingiùte, 'mbrà l'otre, 2 cambionate e 2 coppe sovieteche, e pure 'na Coppe de le Coppe (1981) e 'na Coppe CSI (2004). Le otre squadre sportive d'a cetate sonde: FC Lokomotivi Tbilisi (calce); FC Ameri Tbilisi (calce); FC WIT George (calce); FC Merani Tbilisi (calce); BC Dinamo Tbilisi (basket); BC TSU Tbilisi (basket) e BC STU Tbilisi (basket).
Crestiáne famuseCange
- Mikheil Saakašvili
- Otto von Abich, tedesche
- Tengiz Abuladze
- Boris Akunin
- Mirza Fatali Akhundov
- Viktor Amazaspovič Ambartsumian, armene
- Nina Ananjashvili
- Shota Arveladze
- Georgij Beriev
- Lavrentij Berija
- Aleksej Alekseevič Brusilov, russe
- Ilija Čavčavadze
- Michail Chiaureli
- Maja Chiburdanidze
- Georgij Danelija
- Revaz Dogonadze
- Pavel Aleksandrovič Florenskij, russe
- Giorgi Gamqrelidze
- Zviad Gamsakhurdia
- Nona Gaprindashvili
- Elene Gedevanishvili
- Maksim Gorkij, russo
- Aleksandr Sergejevič Gribojedov, russe
- Félix Hubert d'Hérelle, canadese
- Aram Khačaturjan, armene
- Otar Iosseliani
- Mihail Ippolitov-Ivanov, russe
- Giorgi Latsabidze, pianiste e combositure
- Dagny Juel
- Kakhaber Kaladze
- Lev Borisovič Kamenev, russe
- Gija Kančeli
- Nino Machaidze
- Nariman Narimanov
- Sergej Paradžanov, armene
- Tigran Petrosjan, armene
- Evgenyj Primakov, russe
- Gustav Radde, tedesche
- Mikheil Saakašvili
- Eduard Ševardnadze
- Iosif Stalin
- Alexander Toradze
- Levan Tsaguria
- Akaki Tsereteli
- Lesja Ukrainka
- Marie Vorobieff, russe
- Sergej Witte
- Zurab Žvanja
- Anita Rachvelishvili
- Ruben Pavlovič Katanjan
Cetate gemellateCange
BibliografijeCange
- 'Ngeclopedije d'u state sovieteche georgiane. 1983 .Libro 4, pp.595-604
- Vladimir Minorskij - Tbilisi jndr'à 'Ngeclopedije de l'Islam
NoteCange
- ↑ (EN) Tbilisi Metro, su urbanrail.net. URL conzultate il 12-6-2010.
Vôsce cullegateCange
- Dinamo Tbilisi (Società Polisportive)
Otre pruggetteCange
- Uicchimedie Commons tène files multimediale sus Tbilisi
Collegamende sus a indernetteCange
- Tbilisi (site ufficlale) (KA) -(EN)
- Portale Tbilisi (EN)
- Tbilisi Metro (site ufficiale) (KA) -(EN)
- Metrò de Tbilisi (urbanrail.net) (EN)
- Guide a Tbilisi sus a visitgeorgia.ge (EN) -(DE) -(IT) -(FR) -(JA)
- Info-Tbilisi (KA) -(EN) -(RU)
- Mappe de Tbilisi (KA) -(EN)
- Guide ad 'a Tbilisi d'u 1913 (KA) -(EN) -(RU)
- Musee Storeche de Tbilisi (KA) -(EN)