'U rosarie ète 'na preghiera a carattere litaniche tipiche d'u rite cristiane cattoleche. L'origgine sonde d'u tarde medioeve: ha state istituite da l'ordine domenichene e spannute, soprattutte jndr'à 'u Seicinde, grazie a 'a Confraternita d'u Sande Rosarie. Jndr'à le sechele sta liturgie ha state cangete cchiù vote da Chiesere.

Rosarie (Sevilla)

'A preghiere consiste jndr'à cinghe serie de dece Ave Marie indervallete cu 'a meditazione de le Mistere (ca sonde episodi cchiù significative d'u vangele). 'U nome significhesce "corone de rose", facenne riferimende a 'u fiore mariane pe eccellenze, simbele de Marie.

'A versiona 'ndegrele, osce a die canusciute picche picche, prevede 'a recita de tutti le vinde mistere e pò 'a recite de docinde ave marie.

Recite d'u Rosarie cange

Se accumenze cu 'u segne d'a croce.

Se dicene:

  • 'nu Paternostre
  • ttre Àve Marije pe richiame a le ttre Virtù teologale ('a fede, 'a speranze e 'a carità)
  • 'nu Gloria a l'Attene (in tagliàne Gloria al Padre)

oppure

  • O Die, avine ca me salve. Signora, avine preste ca m'aiute
  • 'nu Gloria a l'Attene

Se dicene cinghe decine, precedute da le richiame d'u Mistere. Ogne decine jè fatte da:

  • 'nu Paternostre
  • dece Àve Marije
  • 'nu Gloria a l'Attene
  • de solite, apprisse a 'u Gloria, se dice 'a preghiera d'a Madonna de Fatima: «Gesù mie, perdone le cuerpe nuestre, preservane da 'u fueche infernele, puerte jndr'à 'u Ciele tutte lanime, sopratutte chidde cchiù abbesognuse d'a misericordia toje»,

oppure l' Eterne Ripose ce se tratte de 'nu funerele.

Apprisse le cinghe decine se recite:

  • 'n' Angele custode
  • 'n' Eterne ripose
  • 'nu Salve Reggina .

Ogne preghiere de chiste avène fatte jndr'à forme responsoriele: pe metà d'a persone ca legge le mistere e pe l'otra metà da tutte l'otre cristiene ca partecepene, sulamende pe 'u Salve Reggina 'a preghiere a Madonna de Fatima se dice tutte 'nzieme.

Se pò pure recità une de ste preghiere pe allungà 'u rosarie:

  • Litanie Lauretene
  • Preghiere pe San Gesèppe
  • Preghiere pe San Michele arcangele
  • Preghiere a 'a Chora 'MMacolete e Marije
  • Sub tuum praesidium.

Se spicce cu 'u segne d'a croce.

Le Mistere cange

A seconde de le giurne d'a sumane, recitanne 'u Rosarie se meditescene le mistere de quattre corone: 'a prime jè quedde de le mistere gaudiose , 'a seconde jè qudde de le mistere dolorose, 'a terza jè quedda de le mistere gloriose e l'urtema jè quedda de le mistere luminose (sta corone ha state mise cu 'a letterature apostoliche Rosarium Virginis Mariae jndr'à 'u 2002 da Papa Giuanne Paolo II).

Mistere gaudiose (se dice 'u lunedìe e 'u sabbete)

  • L'annunge d'a nascita de Gese Criste fatte da l'Arcangele Gabbriele a Mariije Vergine,
  • 'A visita de Marije Vergine a Sanda Elisabette,
  • 'A nascita de Gese Criste,
  • 'A presendazione a 'u tembie de Gesù,
  • 'U retrovamende de Gesù a 'u Tembie.

Mistere dolorose (se dice 'u martedìe e 'u venerdìe)

  • L'agonie de Gesù jndr'à 'u Getsemani,
  • 'A flagellazione de Gesù a 'a culonne,
  • L' incoronazione cu le spine,
  • Gesù inghiene sus a 'u Calvarie cu 'a croce 'nguedde,
  • 'A crocifissione e 'a morte de Gese Criste.

Mistere gloriose (se dice 'u mercrudìe e 'a dumèneche)

  • 'U abbevescemende de Gese Criste,
  • L' ascenzione de Gesù jndr'à 'u Ciele,
  • 'A scennute d'u Spirite Sande,
  • L'assunzione de Marije Vergine jndr'à 'u Ciele,
  • L' incurunazione de Marije Vergine.

Mistere luminose (se dice 'u sciuvedìe)

  • 'U battezze de Gese Criste jndr'à 'u Fiume Giordane,
  • 'U matrimonije de Cana,
  • L' annunge d'u Regne de Die,
  • 'A trasfigurazione de Gesù sus a 'u Monde Tabor,
  • L'istituzione de l' Eucaristie.

Otre pruggette cange

Condrolle de autoritàThesaurus BNCF (ITEN12933 · LCCN (ENsh85115404 · GND (DE4050563-7 · BNF (FRcb11945847r (data) · J9U (ENHE987007546266305171